OVER HET SOVJET EREVELD
Wie zijn de oorlogsslachtoffers op het Sovjet Ereveld?
Op het Sovjet Ereveld liggen 865 oorlogsslachtoffers begraven. Het merendeel van de 865 oorlogsslachtoffers op het Sovjet Ereveld was soldaat in het Rode Leger en werd als zodanig krijgsgevangen genomen door de Duitsers. Op het Sovjet Ereveld liggen ook dwangarbeiders en dwangarbeidsters. Daarnaast zijn er enkele tientallen soldaten begraven, die in Duitse dienst waren getreden, zich tegen de Duitsers keerden of deserteerden en om die reden door de Duitsers om het leven zijn gebracht. Er ligt één slachtoffer van de Eerste Wereldoorlog op het Sovjet Ereveld begraven.
Waar komen de oorlogsslachtoffers op het Sovjet Ereveld vandaan?
Vrijwel alle oorlogsslachtoffers zijn afkomstig uit de voormalige Sovjet-Unie. We hebben geprobeerd zoveel mogelijk oorlogsslachtoffers te identificeren en hun nabestaanden op te sporen en te informeren.
De meesten zijn niet geïdentificeerd, dus we kunnen niet precies vaststellen hoeveel oorlogsslachtoffers waarvandaan kwamen. We weten zeker dat meer dan 200 soldaten afkomstig zijn uit Rusland en meer dan 100 uit Oekraïne. Vermoedelijk komen veel soldaten uit Oezbekistan en Kazachstan. Er liggen ook tientallen soldaten begraven uit Armenië, Azerbeidzjan, Georgië, Kyrgyzstan, Tadzjikistan en Wit-Rusland.
Er zijn veel fouten gemaakt in de nasleep van de oorlog. Daardoor zijn twee Franse soldaten, twee Italianen en een Roemeen per abuis (als Sovjetsoldaten) op het Sovjet Ereveld begraven.
OVER STICHTING SOVJET EREVELD
Wat doet Stichting Sovjet Ereveld (SSE)?
SSE is een culturele ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling, die zich inzet voor het algemeen belang). De basis van ons werk betreft de identificatie van oorlogsslachtoffers, de opsporing van hun nabestaanden en de organisatie van hun grafbezoek. Daarnaast houden we met herdenkingen, lezingen, rondleidingen enz. de nagedachtenis aan deze oorlogsslachtoffers levend. We doen dat in de overtuiging dat meer kennis en meer begrip van het oorlogsleed van anderen leidt tot meer verbinding en een grotere kans op vrede.
Hoe is Stichting Sovjet Ereveld ontstaan?
Het Sovjet Ereveld was een vergeten plek, toen Remco Reiding (mede-oprichter van SSE) zich er in 1998 in opdracht van de lokale krant voor het eerst in ging verdiepen. Geen van de 865 oorlogsslachtoffers die er begraven liggen, was geïdentificeerd. Geen van hun nabestaanden was geïnformeerd.
Reiding ervoer het als een groot onrecht dat nabestaanden nooit te horen hadden gekregen waar hun familielid begraven ligt. Na jaren zoeken in de archieven slaagde hij er als eerste in om soldaten te identificeren en nabestaanden op te sporen. Zo kregen kinderen en kleinkinderen decennia na de oorlog eindelijk te horen wat er met hun vader of grootvader is gebeurd en konden ze eindelijk afscheid nemen.
Toen er steeds meer soldaten werden geïdentificeerd en nabestaanden werden opgespoord, is besloten een stichting op te richten. Vanuit de gedachte dat dit noodzakelijk humanitair werk is en een morele verantwoordelijkheid van ons allemaal.
Waarom spreekt Stichting Sovjet Ereveld zich niet uit over het huidige conflict rond Oekraïne?
SSE is een neutrale, onafhankelijke, apolitieke humanitaire organisatie die zich bezighoudt met het levend houden van de nagedachtenis aan slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog.
We stellen bij ons werk de individuele mens centraal: de vaak jonge mannen die hier begraven liggen, jongemannen uit zowel Rusland als Oekraïne, uit zowel Armenië als Azerbeidzjan enz. En hun familieleden die decennialang in onzekerheid hebben verkeerd. Hiermee leggen we ook de langdurige impact van oorlog op ‘gewone mensen’ bloot.
We koesteren onze apolitieke positie, omdat die het mogelijk maakt op individueel niveau te blijven verbinden in plaats van nog meer te polariseren. We hopen dat intermenselijke contacten leiden tot meer wederzijds begrip en zo een positieve invloed hebben, hoe klein dan ook, op een vreedzame wereld.
Dat we geen mening geven, wil niet zeggen dat we geen meningen tolereren of dat we geen discussie willen aanzwengelen. We faciliteren die graag, omdat we denken dat het belangrijk is om te reflecteren op de impact van oorlog, de keuzes die leiden tot een oorlog of gemaakt moeten worden in een oorlog. Maar zelf zijn we daarin geen partij. Wij beperken ons tot de feiten, tot de individuele lotgevallen van de op het Ereveld begraven oorlogsslachtoffers en hun familieleden.
Wat is jullie kijk op de Tweede Wereldoorlog?
Zie de vorige vraag. Als apolitieke humanitaire organisatie die individuele oorlogsslachtoffers centraal stelt, hebben we geen bepaalde kijk op de Tweede Wereldoorlog, de Koude Oorlog of conflicten nadien. Wel proberen we meer aandacht te genereren voor de vele oorlogsslachtoffers in de voormalige Sovjet-Unie en de strijd aan het Oostfront, omdat hiervoor in Nederland relatief weinig aandacht is.
Waarom staat Stichting Sovjet Ereveld een hamer en sikkel symbool op het Ereveld toe?
Stichting Sovjet Ereveld is niet de eigenaar noch de beheerder van het Sovjet Ereveld. We zijn wel belangenbehartiger en we zetten ons in voor behoud van het Sovjet Ereveld en brengen het zo veel mogelijk onder de aandacht.
De hamer en sikkel op de obelisk op het Sovjet Ereveld zijn aangebracht in de Sovjettijd. Op het Ereveld liggen oorlogsslachtoffers uit de Sovjet-Unie en de hamer en sikkel waren het symbool van de Sovjet-Unie. Historisch is deze aanduiding dus correct. Het is ook niet bedoeld als statement of als verheerlijking van een regime, want anders hadden de Nederlandse autoriteiten, die eigenaar zijn van het Ereveld, er wel een stokje voor gestoken.
Hoe wordt Stichting Sovjet Ereveld gefinancierd?
Toen Stichting Sovjet Ereveld in 2010 werd opgericht, waren er twee uitdagingen:
- hoe zorgen we ervoor dat geen van de 865 oorlogsslachtoffers op het Sovjet Ereveld nog langer vergeten is;
- hoe financieren we onderzoek, opsporing en grafbezoek, nu er steeds meer families worden gevonden en naar Nederland willen komen
We hebben daarom een adoptieprogramma gelanceerd, waarbij iedereen een soldaat kon adopteren (voor een jaarlijkse donatie 60 euro). Als we 865 mensen vinden die een oorlogsslachtoffer willen adopteren, dan zijn ze alle 865 niet langer vergeten.
Intussen heeft Stichting Sovjet Ereveld zijn doelstellingen aangevuld met het levend houden van de nagedachtenis aan de oorlogsslachtoffers en het betrekken van jongeren. Adoptie is nog steeds het fundament van onze Stichting; de meeste reguliere activiteiten van Stichting Sovjet Ereveld worden met deze donaties gefinancierd. Voor projecten vraagt de Stichting subsidie aan bij fondsen en overheden
Waarom is adoptie elders gratis?
Integendeel tot de meeste andere oorlogsbegraafplaatsen is het Sovjet Ereveld na de oorlog in de vergetelheid geraakt. Er waren geen soldaten geïdentificeerd en geen nabestaanden opgespoord. Er werden amper herdenkingen gehouden en verhalen vielen er niet te vertellen, omdat niemand wist wie de soldaten waren en vrijwel niemand zich om hen bekommerde. Er viel ten opzichte van andere oorlogsbegraafplaatsen dus een flinke inhaalslag te maken.
Waar elders autoriteiten zich actief inzetten voor oorlogsbegraafplaatsen, was en is dit bij het Sovjet Ereveld niet het geval. Wij hebben als particuliere organisatie de verantwoordelijkheid op ons genomen om ons in te zetten voor de identificatie van oorlogsslachtoffers, de opsporing en het grafbezoek van hun nabestaanden, het levend houden van de nagedachtenis aan de oorlogsslachtoffers en het vertellen van de verhalen die schuilgaan achter de grafstenen. De meeste andere organisaties die zich bezighouden met dergelijke taken op andere oorlogsbegraafplaatsen zijn overheid of worden structureel gefinancierd door de overheid.
Wij krijgen geen structurele overheidssteun, met uitzondering van een kleine bijdrage van de gemeente Amersfoort voor externe kosten bij de organisatie van herdenkingen. Hoewel we zo veel mogelijk vrijwilligers inzetten, kunnen we ons werk niet zonder steun uitvoeren. Daarom vragen we 60 euro per geadopteerd graf, die we inzetten voor de realisatie van alle genoemde activiteiten.
Ontvangt Stichting Sovjet Ereveld ook geld uit Rusland?
Stichting Sovjet Ereveld ontvangt geen structurele steun van de overheid. Stichting Sovjet Ereveld krijgt dus ook geen structurele steun uit overheden uit andere landen. We krijgen wel eenmalige steun van overheden voor projecten.
In 2019 lanceerden we de plannen voor ons grootste project: een museum. Wij hebben daarbij altijd beoogd dat dit een gezamenlijk project zou worden van zowel Nederlandse overheden en fondsen als overheden en fondsen uit voormalige Sovjetrepublieken. Het Sovjet Ereveld bestaat immers uit militaire rijksgraven van het Koninkrijk der Nederlanden, de oorlogsslachtoffers liggen op Nederlands grondgebied en een belangrijk deel is op Nederlandse bodem gestorven. Op het Sovjet Ereveld liggen oorlogsslachtoffers uit verschillende voormalige Sovjetrepublieken.
In nauw overleg met het ministerie van buitenlandse zaken hebben we in 2020 en 2021 steun gevraagd aan ambassades van voormalige Sovjetrepublieken, waaronder Rusland. Uiteindelijk hebben de regeringen van Armenië, Azerbeidzjan, Oezbekistan en Rusland een eenmalige financiële bijdrage geleverd aan de realisatie van ons museum. Evenals de Nederlandse Rijksoverheid en vele fondsen. Zie hier.
Toen er nadien oorlog uitbrak in Oekraïne, zijn wij opnieuw in overleg getreden met de Nederlandse autoriteiten. Daarbij is bevestigd dat ons museum van grote waarde is voor de bilaterale betrekkingen met verschillende landen en dat de financiële middelen vanuit Rusland niet geretourneerd hoefden worden, maar volgens afspraak gebruikt konden worden voor de realisatie van een bezoekerscentrum.
Alle partijen kennen de humanitaire, apolitieke positie van onze Stichting. En geen enkele partij heeft invloed uitgeoefend op de inhoud van ons museum (en als dat wel zo was, dan hadden we ons daar niets van aan getrokken). Wij functioneren dus volledig autonoom.
Waarom plaatsen we bloemen en kaarsjes?
Het plaatsen van bloemen (op 3 mei) en kaarsjes (op 24 december) op de oorlogsgraven is een initiatief van SSE. We doen dat onder meer, omdat de familie doorgaans te ver weg woont om zelf een boeket of een kaarsje te plaatsen of omdat de familie nog altijd niet weet dat hun dierbare hier begraven ligt. De kaarsjes plaatsen we ook op de Nederlandse en andere geallieerde oorlogsgraven op Rusthof. De bloemen op 3 mei plaatsen we alleen op het Sovjet Ereveld; een andere partij plaatst bloemen op Rusthof.
Waarom op 3 mei en 24 december?
We plaatsen de bloemen voorafgaand aan Dodenherdenking, bevrijdingsdag en de dagen waarop de landen van de voormalige Sovjet-Unie de Tweede Wereldoorlog herdenken (doorgaans 9 mei). Zo staan alle graven op het Ereveld in deze week van herdenkingen vol bloemen.
Op Kerstavond – de donkerste tijd van het jaar – plaatsen we kaarsjes op alle graven van het Sovjet Ereveld en de naastgelegen Nederlandse en andere geallieerde oorlogsslachtoffers. Zo brengen we licht naar de oorlogsslachtoffers.
Mag ik zelf een bloemetje plaatsen of onderhoud plegen?
Als bezoeker mag je zeker een bloemetje of kaarsje plaatsen. We juichen dit van harte toe. Vazen en een wateraansluiting vind je voorbij de zij-ingang van het Ereveld. We blijven ons inzetten voor een plek met vazen en een wateraansluiting op het Sovjet Ereveld zelf. We zijn daarbij afhankelijk van de beheerder. Plaats alleen losse bloemen en boeketten, geen planten die in de grond moeten worden aangebracht.
Onderhoud plegen mag niet. Het onderhoud wordt uitgevoerd door de Nederlandse Oorlogsgravenstichting.
Waarom is het onderhoud niet beter?
Wellicht constateer je dat het onderhoud niet is zoals gewenst. Wij kunnen daar helaas niets aan doen, behalve hier melding van maken bij de Oorlogsgravenstichting en blijven aandringen op vaker en beter onderhoud.
Doorgaans ziet het Ereveld er voorafgaand aan en tijdens de drukke herdenkingsperiode in mei prima verzorgd uit. In andere periodes van het jaar is er sprake van incidenteel onderhoud.
Mocht u het Ereveld onvoldoende netjes aantreffen, meld het ons via info@sovjet-ereveld.nl.
Er zijn verhalen bekend over wandaden van het Rode Leger, over bruut, nietsontziend geweld tegen burgers bijvoorbeeld. Wat is de positie van Stichting Sovjet Ereveld hierin?
Deze daden zijn ons uiteraard bekend. Wij focussen ons in het museum echter op kleine, persoonlijke verhalen van oorlogsslachtoffers uit de Sovjet-Unie. We beperken ons tot de individuele lotgevallen van de soldaten die hier begraven liggen en geven daarbij relevante context: bijvoorbeeld hoe ze als krijgsgevangenen zijn behandeld, onder welke omstandigheden zij zijn gestorven en welke impact de oorlog heeft gehad op hun families.
We gaan dus niet in op het ontstaan van de oorlog, de politieke besluitvorming, de beoordeling van regimes, militaire operaties of optreden van legers.
We focussen ons op de oorlogsslachtoffers die op het Sovjet Ereveld begraven liggen. Van hen kunnen we overigens niet vaststellen wie individueel wat wel en niet heeft gedaan. We spreken dan ook niet over helden (al staat op de obelisk op het Ereveld wel het woord helden), maar over slachtoffers.
Ons werk richt zich bovendien op de nabestaanden. We vinden dat je een kind niet kunt straffen voor wat een ouder mogelijkerwijs heeft gedaan en we vinden dat elk kind recht heeft te weten waar vader is gebleven. Daarom zetten we ons in voor de identificatie van deze oorlogsslachtoffers, de opsporing van hun familieleden en de organisatie van hun grafbezoek.
Hoe kijken de voormalige Sovjetrepublieken naar jullie werk? Hoe is de relatie?
De identificatie van de soldaten, de opsporing van nabestaanden en de organisatie van grafbezoek worden als daden van medemenselijkheid beschouwd. Het verbindende karakter van onze activiteiten wordt gezien als succesvolle publieksdiplomatie Ons werk wordt daarom doorgaans erg gewaardeerd door verschillende overheden. Dat blijkt ook wel uit de vele onderscheidingen die onze directeur Remco Reiding en onze Stichting hebben gekregen. Lees hier.
Wij onderhouden contact met alle relevante overheden, dus ook met de ambassades van de verschillende Sovjetrepublieken.
Wat vindt de Nederlandse overheid van jullie werk?
Ook de Nederlandse overheid waardeert ons werk. Dat blijkt onder meer uit de financiële steun die we verkregen voor de realisatie van ons museum, waaraan de ministeries van VWS en buitenlandse zaken, de provincie Utrecht en de gemeente Amersfoort bijdroegen.
Buitenlandse zaken beschouwt ons werk als een geslaagde vorm van ‘publieksdiplomatie’. Door ons in te zetten voor mensen uit andere landen plaatsen we Nederland in die landen in een beter daglicht. En dat draagt weer bij aan wederzijds begrip.
OVER HET MUSEUM
Is mijn Museumjaarkaart geldig?
Nee, op dit moment is de museumkaart helaas nog niet geldig. Het aanvragen van een museumjaarkaart kan pas gestart worden wanneer het museum daadwerkelijk open is. Daarna duurt het traject nog 2 jaar. Op dit moment werken we aan deze aanvraag.
Wat is er te doen in het museum?
In de Sovjet Ereveld Experience ervaar je de impact van de Tweede Wereldoorlog op gewone mensen, niet alleen op soldaten, maar ook op de families die achterbleven. Via een unieke VR-ervaring beleeft u het verhaal van Vladimir Botenko, die in 1941 naar het front vertrok en nooit meer terugkeerde. Het museum toont ook het verhaal van de ‘vergeten’ bondgenoot, de verschillende volkeren van de Sovjet-Unie, die grote offers bracht tijdens de oorlog maar na de oorlog als vijand werd gezien. Het museum belicht zowel persoonlijke verhalen als de bredere historische context van de oorlog.
Hoeveel tijd kost een Museumbezoek?
Je bezoek begint met een 10 minuten durende film, gevolgd door een VR-ervaring van eveneens 10 minuten – beide op vaste tijden. Na deze delen kan je in je eigen tempo drie museale secties verkennen, waar je zo lang of kort kunt blijven als je zelf wil. De gemiddelde duur van een bezoek schatten wij op een uur.
Is het mogelijk om te eten in het museum?
Nee, er is geen horeca in het museum. Wel is er een kopje koffie/thee te krijgen of een flesje water. Wil je iets eten of rustig zitten met een drankje, dan kun je terecht bij restaurant Zuiver, dat pal naast ons museum staat. https://restaurantzuiver.nl/amersfoort/
Wat zijn de actuele prijzen en openingstijden?
De entreeprijs voor volwassenen is € 11,95. Scholieren, CJP-houders en groepen vanaf 25 personen betalen € 7,50. Adoptanten krijgen korting en betalen € 6,00. Tickets kunnen zowel online als in het museum gekocht worden. Betalen kan met pinpas of via een betalingsapp op je telefoon.
Het museum is geopend van dinsdag tot en met vrijdag van 13:00 tot 17:00 uur. In het weekend kun je ons bezoeken van 10:00 tot 17:00 uur. Groepen kunnen op afspraak ook buiten de reguliere openingstijden bij ons terecht. Daarnaast zijn we extra geopend op 5, 8 en 9 mei 2025 van 10:00 tot 17:00 uur. Het museum is gesloten op 1 januari, 25, 26 en 31 december.
Openingstijden & tarieven – Sovjet Ereveld
Moet ik van tevoren reserveren voor een bezoek aan het museum?
Nee, je hoeft niet van tevoren te reserveren, maar het is wel verstandig om te doen. Het museum werkt met tijdslots. Zo voorkom je dat je moet wachten of het museum niet kan bezoeken, omdat alle tijdslots vol geboekt zijn.
Kan ik parkeren met mijn auto bij het museum?
Ja, parkeren kun je aan de overkant van ons museum, op de toegangsweg naar begraafplaats Maranatha aan de Dodeweg. Daarvandaan is het minder dan 1 minuut lopen naar de Sovjet Ereveld Experience. Parkeren is gratis. Pal naast het museum aan de Vlooswijkseweg zijn invalideparkeerplaatsen.
Bereikbaarheid – Sovjet Ereveld
Is alle informatie in het museum ook in het Engels beschikbaar?
Ja, alle informatie, de film, de VR en alle presentaties zijn in het Engels beschikbaar. Als je een tijdslot boekt, kun je aangeven in welke taal u het museum wilt ervaren.
Is alle informatie in het museum ook in het Duits beschikbaar?
Nee, het museum is niet in het Duits beschikbaar. U kunt het museum wel in het Engels of Russisch ervaren.
Is alle informatie in het museum ook in het Russisch beschikbaar?
Ja, alle informatie, de film, de VR en alle presentaties zijn in het Russisch beschikbaar. Als je een tijdslot boekt, kun je aangeven in welke taal je het museum wil ervaren.
Kan ik met de pinpas betalen in het museum?
Ja, er is een pinautomaat bij de balie.
Kan ik contant betalen in het museum?
Nee, het is niet mogelijk om contant te betalen in het museum. Je kunt wel contante donaties doen. Hiervoor is een speciale donatiebus aanwezig.
Is het een geschikt museum voor kinderen?
Ja, het museum is ook geschikt voor kinderen. We hanteren echter een leeftijdsadvies van 11 jaar en ouder, omdat de VR-ervaring behoorlijk indruk kan maken. Juist door die interactieve en meeslepende manier van vertellen, wordt het verhaal op een bijzondere manier tot leven gebracht — een leerzame en gedenkwaardige ervaring voor jongeren.
Vragen over online tickets
Voor hoeveel personen kan ik tickets reserveren?
Je kunt per tijdslot tickets boeken. In een tijdslot is er plek voor maximaal 34 mensen. Je kunt meerdere tijdslots boeken. Kijk ook op Bezoek voor groepen – Sovjet Ereveld. Het is ook mogelijk om een groepsrondleiding te boeken voor het Sovjet Ereveld.
Waar en hoe ontvang ik mijn online gekochte ticket?
Je ticket wordt direct naar het opgegeven e-mailadres gestuurd, zodat je snel en gemakkelijk toegang hebt tot het museum.
Kan ik mijn Museumkaart gebruiken in de ticketshop?
Nee, dat kan op dit moment nog niet, maar dit zal op termijn hopelijk wel mogelijk zijn. Zie ook Is mijn Museumjaarkaart geldig?
Ik heb problemen met het kopen van mijn online tickets. Wat moet ik doen?
Je kunt contact opnemen met het museum op 033 7852486.
Kan ik mijn online ticket annuleren of ruilen voor een andere dag of tijdstip?
Ja, je kunt je ticket ruilen voor een andere dag. Dit kan via de website of je kunt contact opnemen met het museum. https://tickets.sovjet-ereveld.nl/nl/ticketsupport
Kan ik mijn online ticket laten scannen vanaf mijn telefoon?
Ja, je kunt je ticket laten scannen via je telefoon.
Overige vragen
Zijn honden toegestaan?
Hulphonden met een tuigje zijn van harte welkom in het museum! U hoeft ze van tevoren niet aan te melden, dus ze kunnen gewoon gezellig met u mee naar binnen. Overige dieren dienen buiten te blijven.
Kan ik in het museum een entreekaartje kopen?
Ja, in het museum kunnen bij de balie kaartjes gekocht worden. Je kunt ook online een plek reserveren: Online tickets
Is het museum toegankelijk voor rolstoelgebruikers?
Ja, ons museum is toegankelijk voor bezoekers die minder goed ter been zijn of een loophulpmiddel gebruiken. Kun je u niet lang staan? Geen zorgen, we hebben stoelen die je bij de informatiebalie kunt verkrijgen, zonder dat je deze hoeft te reserveren. Zo zorgen we ervoor dat iedereen zich comfortabel voelt tijdens het bezoek!
Zijn er rolstoelen en rollators te leen in het museum?
Nee, we hebben nog geen rolstoelen en rollators om te gebruiken in het museum. Je kunt wel met een eigen rolstoel of rollator het museum betreden.
Is er in de buurt nog meer te zien over de oorlog?
Ja, er is zeker meer te ontdekken over de oorlog in de omgeving! Zo ligt Kamp Amersfoort vlakbij, een indrukwekkende plek die meer inzicht geeft in de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. Het is de perfecte aanvulling op uw bezoek aan de Sovjet Ereveld Experience.
Nationaal Monument Kamp Amersfoort – VVV Amersfoort
Is er bij het museum parkeerruimte voor bussen?
Ja, bussen kunnen parkeren aan de overkant van ons museum, op de toegangsweg naar begraafplaats Maranatha aan de Dodeweg. Daarvandaan is het minder dan 1 minuut lopen naar de Sovjet Ereveld Experience. Parkeren is gratis. Pal naast het museum aan de Vlooswijkseweg zijn invalideparkeerplaatsen.
Bereikbaarheid – Sovjet Ereveld
Is er parkeerruimte voor fietsen?
Ja, bij de ingang van het museum is er voldoende ruimte om je fiets te parkeren, zodat je gemakkelijk kunt komen genieten van uw bezoek.
Ik heb een klacht. Waar kan ik terecht?
Bij de Sovjet Ereveld Experience streven we naar een uitstekende ervaring voor al onze bezoekers. Mocht je ondanks onze inspanningen niet tevreden zijn of een probleem signaleren, dan horen we dat graag, zodat we passende maatregelen kunnen nemen. Je kunt contact opnemen via de pagina Klachtenprocedure.